25 april 2008
Mijn oudste zus zingt in het Toonkunstkoor Nijmegen. Afgelopen vrijdag was er een uitvoering, samen met het Toonkunstkoor Amsterdam in het concertgebouw in Amsterdam. Dit concert werd gegeven ter gelegenheid van het 60-jarige bestaan van de Stichting voor vluchteling-studenten. Daarom werd het voorafgegaan door een inleiding van Lubbers. Ik had niet de indruk dat hij zich had voorbereid. Die man is toch gewend aan spreken in het openbaar. Ik vond hem nogal stuntelend door zijn tekst heengaan.
De uitvoering begon met het Te Deum van Haydn, uitgevoerd door Nijmegen, een prachtig stuk en niet minder prachtig gezongen. Dit werd gevolgd door de Mis in C van Beethoven. Ook weer prachtig mooi, alleen... ik heb als kind wat te vaak tegen mijn zin gezongen missen bijgewoond; ik speelde echt liever buiten. Dus naarmate het einde van de 'mis' vorderde, werd ik onrustig: dit moet het laatste lied van de mis zijn, nee hoor, er kwam er nog een en toen nog een.
Maar toen was het dan klaar en ik klapte oprecht enthousiast luidrichtig mee.
Na de pauze werd een compositie ten gehore gebracht van Ali Authman Ali, een Irakese student die profijt heeft kunnen trekken van het werk van bovengenoemde stichting.
Zijn stuk was zonder meer spannend. In het begin meende ik klanken te herkennen van Dvoraks Aus der neuen Welt. Het bevatte lekker veel bellen en toeters en het podium stond bomvol met de koren uit Nijmegen en Amsterdam.
Daverend applaus. De componist kwam naar de dirigent gerend en was duidelijk heel erg blij met deze uitvoering. Mijn zus vertelde later dat het ook nog nooit zo goed was gegaan als die avond. Hartverwarmend allemaal.
Daarna ging het koor uit Amsterdam alleen verder. Een mis van Puccini: Messa di Gloria. In het begin vond ik het inderdaad lekker veel gloria. Het klonk vrolijk als een Weense wals (voor me maakte een meisje inhaakbewegingen, tot ongenoegen van haar vriendje). Maar het was inderdaad vrolijk en er zat een flink tempo in, dus hoe lang kan zo'n mis dan duren?
Lang toch. Opeens was de vrolijkheid weg en werd alles weer zwaar. Ik heb geen verstand van muziek, maar snap die mis niet. Het zou toch pas na de consecratie en zeker na de communie heel vrolijk moeten worden, dan is iedereen verlicht door de ontvangst van het lichaam van Christus. Maar niets hoor. Of die verlichting moet nu juist een plechtige aangelegenheid zijn. Dat zou natuurlijk zo maar kunnen.
Eigenlijk vond ik de programmering veel te zwaar. Alsof er een wedstrijd gespeeld moest worden tussen de koren uit Amsterdam en Nijmegen, en ze daar alletwee een hele mis voor nodig hadden. Na het stuk van Ali Authman sloeg weer een mis nergens op. Dan verwacht je toch voort te gaan met modernere muziek.
Maar al met al toch een bijzondere ervaring, zeker voor zo'n a-muzikaal type als ik ben.
9 maart 2008
Gisteravond zijn we naar een voorstelling van Oostpool geweest. Een gebeurtenis: met bussen van het Oostpooltheater in Arnhem naar Radio Kootwijk bij Apeldoorn. Het gebouw is een ontwerp van de architect J.M. Lutman en alleen al als kathedraal van beton een bezoek meer dan waard.
De binnenkomst was spectaculair: een prachtige stenen vloer in grijs en wit die door grote schuinstaande panelen werd weerspiegeld. Spelen met licht gaf het verder uiterst sobere decor een adembenemende uitstraling.
Je zou dan verwachten een toneelstuk te gaan zien over communicatie. Veel soorten van (wan)communicatie hebben deel uitgemaakt van het repertoire van Oostpool. Deze keer niet.
We krijgen een Kain-en-Abelinterpretatie te zien. De gebruikelijke humor is in deze voorstelling geheel afwezig. Aan Set, de derde zoon van Adam en Eva, wordt niets verteld over het lot van zijn broers, totdat hij een femurbot vindt en zijn ouders er niet meer omheen kunnen. Kain is door zijn ouders verstoten nadat zijn moeder zijn gezicht heeft bewerkt met een hakbijl en er vuil en dood vlees van Abel in heeft gewreven (het Kainsteken).
Dan ontmoet Set een jongen van zijn eigen leeftijd, een mooie, zachtzinnige jongen met de blauwe ogen van Abel. Hij is de zoon van Kain. Set hoort nu Kains kant van het verhaal en gelooft hem: het was een ongeluk. Zijn ouders, en met name Eva, wil hiervan niets weten en verstoot ook Set. Onverdraaglijk voor Set die zo graag zijn moeder eens niet ongelukkig wil zien. Sets wraak op Kain is gruwelijk.
De voorstelling eindigt met een regen van patroonhulzen die kletterend op de toneelvloer vallen. Om helemaal stil van te worden. We hebben de wortels van de haat ontdekt.
Vergeet ik nog helemaal de titel van de voorstelling te vermelden: Eigen bloed. Een veelzeggende titel. Eigen bloed is familie. Kwaad bloed zetten, bloedvergieten, in koelen bloede zijn allemaal uitdrukkingen met een gewelddadig karakter. Hier is dan ook niet alleen het eigen bloed dat vloeit, maar omdat het over Adam en Eva gaat, het bloed van de hele mensheid.